PL EN
MISCELLANEA
Znaleziska gromadne siekier krzemiennych z Lubelszczyzny
 
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4, 20-031 Lublin
 
 
Data publikacji: 31-12-2003
 
 
Wiadomości Archeologiczne 2003;LVI(56):45-50
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
The study of “flint deposits” recorded in Poland bases largely on finds of multiple blades and tools fashioned from them, occasionally discovered in company of tools made in the core technique. A much less common category produce deposits formed by axes only. So far, just three such finds have been registered in the Lublin region and defined as “hoards”: a set recovered during regular excavation (Klementowice), and two deposits originating from random finds (Złojec and Kraśniczyn-Wojciechów). In literature of the subject the deposits from Klementowice and Złojec are being identified with the Funnel Beaker Culture, however, the case of the set from Złojec is somewhat doubtful. The “hoard” contained a square axe (Fig. 1), fully corresponding to the stylistic-metric and weight parameters of similar tools known from the so-called Little Poland industry of the Funnel Beaker Culture, as well as a number of much later forms with a thick lenticular cross-section (Fig. 2, 3). The macrolithic character of the latter, 110–120 mm long specimens evidently makes them incompatible with the group of Neolithic axes. In their largest outline the pieces resemble some of the sickle specimens of the Mierzanowice Culture. Such a substantial chronological span of the collection from Złojec strongly suggests the merging of deposits (either by their finders or the person who turned the finds over to archaeologists), ones presumably originating from different locations. In view of these reservations it is safe to assume that only the two lenticular axes originally formed a single deposit. Culture affiliation of the third set, from Kraśniczyn-Wojciechów, is also problematic, as each axe in this assemblage represents a different form (Fig. 4, 5). Nevertheless, as far as the largest fully finished specimen is concerned, it has close analogies mainly with stone tool manufacture of the Mierzanowice Culture, relatively well evidenced both in the region of Kraśniczyn and in its immediate hinterland. Each of the three flint axe deposits in question may of a different character. The set from Klementowice, consisting of a roughout, a considerably worn specimen and an undetermined piece, was discovered at a Funnel Beaker settlement. Consequently it may represent the remains of a cache deposited inside a prehistoric structure, dwelling or workshop, a stock of material accumulated for later use in tool production. The random finds of finished axes (including the roughout) with lenticular cross-section, from Złojec and Kraśniczyn-Wojciechów, lacking culture context, may equally well represent the remains of household caches or the grave furnishings of destroyed, presumably Mierzanowice Culture, burials
 
REFERENCJE (26)
1.
Balcer, B., Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie, Wrocław, 1975.
 
2.
Balcer, B., Osada kultury mierzanowickiej na stanowisku 1 w Mierzanowicach, woj. tarnobrzeskie, Wiadomości Archeologiczne XLII, 1977, s. 175–212.
 
3.
Balcer, B., Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski, Wrocław, 1983.
 
4.
Balcer, B., Ćmielów – Krzemionki – Świeciechów. Związki osady neolitycznej z kopalniami krzemienia, Warszawa, 2002.
 
5.
Bargieł, B., Stan badań nad wykorzystaniem krzemienia świeciechowskiego w późnym neolicie i epoce brązu w Polsce południowo-wschodniej (zarys problematyki), (w:) B. Matraszek, S. Sałaciński (red.), Krzemień świeciechowski w pradziejach. Materiały z konferencji w Ryni 22–24 czerwca 2000 r., Warszawa, 2002, s. 123–140.
 
6.
Bargieł, B., Libera, J., Z badań nad formami bifacjalnymi w Małopolsce, (w:) J. Lech, D. Piotrowska (red.), Z badań nad krzemieniarstwem epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, Prace Komisji Nauk Pra- i Protohistorycznych 2. Warszawa, 1997, s. 145–161.
 
7.
Bargieł, B., Libera, J., Z badań nad produkcją siekier dwuściennych z krzemienia świeciechowskiego oraz gościeradowskiego, Przegląd Archeologiczny 50, 2000, s. 5–43.
 
8.
Bąbel, J. T., Obrządek pogrzebowy we wczesnym okresie epoki brązu na Wyżynie Sandomierskiej, m-ps rozprawy doktorskiej w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1987.
 
9.
Berezanskaja, S. S, Srednij period bronzovogo veka v Severnoj Ukraine, Kiev, 1972.
 
10.
Blajer, W., Wysoka gm. Łańcut, woj. rzeszowskie, stan.1, Rocznik Przemyski XXXIV/3, Archeologia, 1998, s. 67–71.
 
11.
Ebert, M., Reallexikon der Vorgeschichte, t. 12, Berlin, 1928.
 
12.
Kowalski, S., Neolityczny skarb krzemienny z Dodowa, pow. Proszowice, Materiały Archeologiczne 4, 1963, s. 69–74.
 
13.
Kuśnierz, J. Libera, J., Sprawozdanie z badań na cmentarzysku kurhanowym kultury trzcinieckiej w Tyszowcach, stanowiska 25A, woj. Zamość, Sprawozdania Archeologiczne XL, 1989, s. 217–230.
 
14.
Libera, J., Zabytki archeologiczne znad środkowej Wojsławki, (w:) Informator o badaniach archeologicznych w województwie chełmskim w 1992–1993 roku, Chełm, 1997, s. 115–119.
 
15.
Libera, J., Krzemienne formy bifacjalne na ziemiach Polski i zachodniej Ukrainy (od środkowego neolitu do wczesnej epoki żelaza). Lublin, 2001.
 
16.
Libera, J., Nowe znalezisko gromadne krzemiennych narzędzi wiórowych na stanowisku 1C w Gródku nad Bugiem, Wiadomości Archeologiczne LVI (2002–2003), 2003, s. 37–44.
 
17.
Mazurek, W., Materiały do badań schyłku neolitu i wczesnej epoki brązu na terenie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, (w:) J. Gurba (red.), Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce środkowowschodniej, Lubelskie Materiały Archeologiczne 6, Lublin, 1991, s. 281–295.
 
18.
Nosek, S., Nowoodkryte stanowiska przedhistoryczne na Lubelszczyźnie, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności” 1, nr 9 (1949), 1950, s. 534–535.
 
19.
Nosek, S., Nowe znaleziska neolityczne z Lubelszczyzny, Z otchłani wieków XX, 1951, s. 67–68.
 
20.
Nosek, S., Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, Annales Universitatis Maria Curie-Skłodowska, sec. F, vol. 6 (1951), 1957.
 
21.
Rajewski, Z. A., Skarb krzemienny z Marcinkowa Górnego w pow. żnińskim (woj. poznańskie), Z otchłani wieków VI, 1931, s. 78–79.
 
22.
Svešnikov, I. K., Ìstorìja naselenija Predkarpattja, Podìllja ì Volinì v kìncì III na počatku II tisjačolìttja do n. e., Kìïv, 1974.
 
23.
Ślusarski, Z., Ślusarska-Polańska, M., Badania stanowisk kultury strzyżowskiej w Raciborowicach Kolonii, woj. Chełm w latach 1956, 1958 i 1959, Sprawozdania Archeologiczne XL, 1989, s. 167–196.
 
24.
Taras, H., Kultura trzciniecka w międzyrzeczu Wisły, Bugu i Sanu, Lublin, 1995.
 
25.
Valde-Nowak, P., Etapy i strefy zasiedlania Karpat polskich w neolicie i na początku epoki brązu, Wrocław, 1988.
 
26.
Wróbel, H., Osadnictwo z wczesnego i starszego okresu epoki brązu na obszarze AZP 84-89, „Sprawozdanie z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS i Archeologicznego Ośrodka Badawczo-Konserwatorskiego w Lublinie w 1985 roku”, Lublin, 1985, s. 41–44.
 
ISSN:0043-5082
Journals System - logo
Scroll to top