PL EN
MISCELLANEA
Znalezisko dziobowatego okucia końca pasa z Przeradowa, pow. makowski
 
Więcej
Ukryj
1
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, ul. Długa 52, 00-240 Warszawa
 
 
Data publikacji: 31-12-2005
 
 
Wiadomości Archeologiczne 2005;LVII(57):73-79
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
In Sepember 2002 staff members from the Iron Age Department of the State Archaeological Museum Warsaw carried out sondage excavation of site 6 at Przeradowo, comm. Szelków, distr. Maków Maz., woj. mazowieckie. The site lies on the flood terrace of river Orzyc, right-hand tributary of the Narew river, some 100–200 m west of the river, about 200–300 m north-east of the village. Excavation identified the remains of a Przeworsk culture cemetery and settlement from the close of the Late PreRoman and Early Roman Period. There was also some Wielbark culture material, dated to phases B2/C1–D. Of special interest is chronologically the latest find from the site, ie a bronze beak-shaped strap end (Fig. 1). To date, 38 similar specimens known from 33 sites (Fig. 2) used to be treated as forms diagnostic for the later stage of phase D. However, there is evidence to suggest that the dating of the strap end form in question may be extended to phases C3 and D. The earliest beak-shaped specimen is known from the Wielbark culture area (Stary Targ, grave 241). The fact that the same area registers the greatest stylistic diversity of these forms (cf fig. 3:2.9.15.20. 27.28) suggests that beak-shaped strap ends may have emerged and developed in the Wielbark culture environment.
 
REFERENCJE (48)
1.
Andrzejowski, J., Przemiany osadnicze i kulturowe na wschodnim Mazowszu i południowym Podlasiu u schyłku starożytności, [w:] Najstarsze dzieje Podlasia w świetle źródeł archeologicznych (red. B. Bryńczak, P. Urbańczyk), Siedlce, 2001, s. 95–136.
 
2.
Bernat, W., Kurhany z późnego okresu rzymskiego we wsi Bogucin, pow. Płońsk, Wiadomości Archeologiczne XXII, 1955, s. 210–212.
 
3.
Bitner-Wróblewska, A., Elementy bałtyjskie w kulturze wielbarskiej, [w:] Kultura wielbarska w młodszym okresie rzymskim, t. II (red. J. Gurba, A. Kokowski), Lublin, 1989, s. 161–177.
 
4.
Bitner-Wróblewska, A., Zapinki z gwiaździstą i łopatkowatą nóżką z południowo-wschodnich wybrzeży Bałtyku, Wiadomości Archeologiczne LI/1 (1986–1990), 1991, s. 49–90.
 
5.
Bitner-Wróblewska, A.,Wróblewski, W., Próba nowego spojrzenia na chronologię i proweniencję okucia końca pasa z Uśmierza, woj. zamojskie, Wiadomości Archeologiczne LII/1, 1991–1992, s. 61–65.
 
6.
Brather, M.-J., Zwei bronzene Riemenzungen der Völkerwanderungszeit aus dem östlichen Brandenburg, Bodendenkmalpflege in Mecklenburg-Vorpommern 51 (2003), 2004, s. 375–396.
 
7.
Dąbrowska, T., Nowe materiały z cmentarzyska w Starej Wsi, Wiadomości Archeologiczne XXXVII (1972), 1973, s. 484–503.
 
8.
Dąbrowska, T., Liana, T., Stan i potrzeby badań nad młodszym okresem przedrzymskim i okresem wpływów rzymskich na Mazowszu, [w:] Stan i potrzeby badań nad młodszym okresem przedrzymskim i okresem wpływów rzymskich w Polsce. Materiały z konferencji, Kraków, 14–16 listopad 1984 (red. K. Godłowski, R. Madyda-Legutko), Kraków, 1986, s. 147–166.
 
9.
Dernoga, M., Soroka, G., Dziobowate okucie końca pasa z okresu wędrówek ludów z Siedleczka, gm. Wągrowiec, woj. pilskie, stan. 4, Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne III, 1995, s. 195–200.
 
10.
Eggers, H. J., Stary, P., Funde der vorrömischen Eisenzeit, der römischen Kaiserzeit und Völkerwanderungszeit in Pommern, Beiträge zur Ur- und Frühgeschichte Mecklenburg-Vorpommerns 38, Lübstorf, 2001.
 
11.
Godłowski, K., Okres wędrówek ludów na Pomorzu, Pomorania Antiqua X, 1981, s. 65–129.
 
12.
Godłowski, K., Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej i środkowej Polsce w młodszym okresie przedrzymskim i w okresie rzymskim, Wrocław, 1985.
 
13.
Heym, W., Der ältere Abschnitt der Völkerwanderungszeit auf dem rechten Ufer der unteren Weichsel, Mannus 31, 1939, s. 3–28.
 
14.
Jaskanis, J., Badania cmentarzyska z okresu rzymskiego w Cecelach, pow. siemiatycki, przeprowadzone w latach 1969–1970, Rocznik Białostocki XII, 1974, s. 429–435.
 
15.
Jaskanis, J., Cmentarzyska kultury zachodniobałtyjskiej z okresu rzymskiego. Materiały do badań nad obrządkiem pogrzebowym, Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne IV, 1977, s. 239–349.
 
16.
Jaskanis, J., Cecele. Ein Gräberfeld der Wielbark-Kultur in Ostpolen, Monumenta Archaeologica Barbarica II, Kraków, 1996.
 
17.
Jentzsch, A., Bericht über Verwaltung des Ostpreußischen Provinzialmuseums in den Jahren 1893–1895 nebst Beiträgen zur Geologie und Urgeschichte Ost- und Westpreußens, Schriften der Physikalisch-Ökonomischen Gesellschaft XXXVII, 1896, s. 49–138.
 
18.
Kempisty, A., Ciałopalne cmentarzysko z późnego okresu rzymskiego w miejscowości Korzeń, pow. Gostynin, Materiały Starożytne XI, 1968, s. 303–415.
 
19.
Kokowski, A., Gródek nad Bugiem. Cmentarzysko grupy masłomęckiej, cz. I–III, Lublin, 1993.
 
20.
Kokowski, A., Grupa masłomęcka. Z badań nad przemianami kultury Gotów w młodszym okresie rzymskim, Lublin, 1995.
 
21.
Kokowski, A., La fin de la civilisation de Wielbark et ses conséquences, [w:] J. Tejral, Ch. Pilet, M. Kazanski (red.), L’Occident romain et l’ Europe centrale au début de l’époque des Grandes Migrations, Spisy archeologického ústavu AV ČR 13, Brno, 1999, s. 309–326.
 
22.
Kulakov, V. I., „Gora Velikanov”. Raskopki 1992 g., Barbaricum 3, Warszawa, 1994, s. 47–61.
 
23.
Kulakov, V. I. Prussy (V–XIII vv.), Moskva, 1994.
 
24.
Kulakov, V. I., Tûrii, E. A., Kompleksy V v. n.è. mogil’nika „Gora Velikanov”, Rossijskaâ Arheologiâ 2005/2, 2005, s. 115–131.
 
25.
Lasota-Moskalewska, A., Perlikowska-Puszkarska, U., Pochówki koni na cmentarzysku z okresu wędrówek ludów w Sątocznie, gm. Korsze, woj. olsztyńskie, Barbaricum 3, Warszawa, 1994, s. 193–205.
 
26.
Łaszczewska, T., Wyniki dotychczasowych badań archeologicznych w Skrzydlowie, grom. Rzerzęczyce, pow. Radomsko, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, seria archeologiczna 13, 1966, s. 193––212.
 
27.
Machajewski, H., Z badań nad chronologią dębczyńskiej grupy kulturowej w dorzeczu Parsęty, Poznań, 1992.
 
28.
Machajewski, H., Dwa cmentarzyska z późnego okresu rzymskiego i wczesnej fazy okresu wędrówek ludów oraz późnej fazy okresu wędrówek ludów na stanowisku 1 w Głuszynie, woj. słupskie, Folia Archaeologica Posnaniensia VII, 1995, s. 155–235.
 
29.
Madyda, R., Sprzączki i okucia pasa na ziemiach polskich w okresie rzymskim, Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne IV, 1977, s. 351–411.
 
30.
Magomedov, B., Černâchovskaâ kul’tura. Problema ètnosa, Monumenta Studia Gothica I, Lublin, 2001.
 
31.
Moszczyński, J., Studnia z osady kultury przeworskiej z późnego okresu wpływów rzymskich w Kolonii Woli Branickiej (st. 2) gm. Zgierz, woj. łódzkie, Łódzkie Sprawozdania Archeologiczne 1, 1994, s. 96–105.
 
32.
Moszczyński, J., Jung- und spätkaiserzeitliche Brunnen in der Siedlung Kolonia-Wola Branicka in Zentralpolen, [w:] M. Mączyńska, T. Grabarczyk (red.), Die spätrömische Kaiserzeit und die frühe Völkerwanderungszeit in Mittel- und Osteuropa, Łódź, 2000, s. 202–216.
 
33.
Niezabitowska, B., Herulowie, [w:] J. Andrzejowski, A. Kokowski, Ch. Leiber (red.), Wandalowie. Strażnicy bursztynowego szlaku, Lublin-Warszawa, 2004, s. 271–274.
 
34.
Nowakowski, W., Das Samland in der römischen Kaiserzeit und seine Verbindungen mit dem römischen Reich und der barbarischen Welt, Marburg-Warszawa, 1996.
 
35.
Petersen, E., Fragen der germanischen Besiedlung im Raume zwischen Oder und Weichsel in der Völkerwanderungszeit, Mannus 28, 1936, s. 19–65.
 
36.
Raddatz, K., Der Dowesee bei Braunschweig, ein Opferplatz der frühen Völkerwanderungszeit in Niedersachsen, Neue Ausgrabungen und Forschungen in Niedersachsen 21, 1999, s. 169–230.
 
37.
Rau, G., Körpergräber mit Glasbeigaben des 4. nachchristlichen Jahrhunderts im Oder-Weichsel-Raum, Acta Praehistorica et Archaeologica 3, 1972, s. 109–214.
 
38.
Schindler, R., Die Besiedlengsgeschichte der Goten und Gepiden im unteren Weichselraum auf Grund der Tongefäße, Quellenschriften zur ostdeutschen Vor- und Frühgeschichte 6, Leipzig, 1940.
 
39.
Schmidt, B., Die späte Völkerwanderungszeit in Mitteldeutschland, Veröffentlichungen des Landesmuseums für Vorgeschichte in Halle 18, Halle (Salle), 1969.
 
40.
Schmidt, B., Die späte Völkerwanderugszeit in Mitteldeutschland. Katalog (Nord- und Ostteil), Veröffentlichungen des Landesmuseums für Vorgeschichte in Halle 29, Berlin, 1975.
 
41.
Strömberg, M., Untersuchungen zur jüngeren Eisenzeit in Schonen. Völkerwanderungszeit – Wikingerzeit, I: Texband, II: Katalog und Tafeln, Acta Archaeologica Lundensia, series 4/4, Bonn-Lund, 1961.
 
42.
Szymański, P., Mikroregion osadniczy z okresu wpływów rzymskich w rejonie jeziora Salęt na Pojezierzu Mazurskim, Światowit, Supplement Series P: Prehistory and Middle Ages X, Warszawa, 2005.
 
43.
Tejral, J., Einige Bemerkungen zur Chronologie der späten römischen Kaiserzeit in Mitteleuropa, [w:] K. Godłowski, R. Madyda- Legutko (red.), Probleme der Relativen und Absoluten Chronologie ab Latènezeit bis zum Frühmittelalter. Materialien des III. Internationalen Symposiums: Grundprobleme der frühgeschichtlichen Entwicklung im nördlichen Mitteldonaugebiet, Kraków-Karniowice 3.–7. Dezember 1990, Kraków, 1992, s. 227–248.
 
44.
Tuszyńska, M., Neue Entdeckungen im Gräberfeld der Wielbark-Kultur aus der römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit in Pruszcz Gdański, Fundstelle 5, [w:] M. Mączyńska, T. Grabarczyk (red.), Die spätrömische Kaiserzeit und die frühe Völkerwanderungszeit in Mittel- und Osteuropa, Łódź, 2000, s. 132–141.
 
45.
Ziegel, K., Die Thüringe der späten Völkerwanderugszeit im Gebiet östlich der Saale, Jahresschrift für mitteldeutsche Vorgeschichte 31, 1939.
 
46.
Ziemlińska-Odojowa, W., Niedanowo. Ein Gräberfeld der Przeworsk- und Wielbark-Kultur in Nordmasowien, Monumenta Achaeologica Barbarica VII, Kraków, 1999.
 
47.
Zotz, L. F., Die spätgermanische Kultur Schlesiens im Gräberfeld von Groß-Sürding, Leipzig, 1935.
 
48.
Żórawska, A., Wielokulturowe cmentarzysko w Starym Targu w świetle dotychczasowych publikacji, archiwaliów i ocalałych materiałów, Wiadomości Archeologiczne LVII (2004–2005), 2005, s. 111–176.
 
ISSN:0043-5082
Journals System - logo
Scroll to top